Het regent, en het klinkt alsof de hemel naar beneden komt. Alsof het dorp in lichterlaaie staat voor een milliseconde, en daarna alsof alle boomstammen van het aanliggende terrein komen aanrollen. Waar ik in Nederland kan genieten van de regen, kan ik hier echt niet slapen met dat lawaai. Ik lig onder mijn klamboe en denk na over waar ik ben. Wat ik doe. Wat ik nu allemaal kan. In het Frans en Lingala visite lopen over de afdeling. Helemaal zelfstandig een beklemde liesbreuk opereren. Een tweeling op de wereld brengen en daarna ervoor zorgen dat ze niet aan een bloeding onderdoor gaat. Zien wanneer een kind mogelijk te ziek is om de volgende morgen te halen. Accepteren dat iemand te laat is gekomen, of te weinig geld heeft om geholpen te worden. Een campagne over family planning opzetten. Op televisie geinterviewd worden over de monkeypox. In het Frans.

Iedere nacht droom ik over Nederland, maar zodra de wekker gaat word ik met een glimlach wakker. Natuurlijk is het hier niet altijd leuk, vooral niet als mijn laptop na 3 weken Brazzaville en 100 euro nog altijd kapot terugkomt, als een vrouw met AIDS uit het ziekenhuis wegloopt om een dorp verderop afgezet te worden door een ‘cabinet medical’, en dat de overheid geen geld overheeft voor gratis HIV medicatie maar wel voor privé jets voor hun ministers.

“Het leven is niet ingewikkeld, mensen maken het ingewikkeld” zegt Independant, de autochtone sociaal werker en vertaler van project Bwanga, en hij kijkt me veelbetekend aan. Mensen hier zijn wijs, maar maken soms domme keuzes. Op de weg terug van Mbandza rijden we 120 over de stoffige weg. ‘Chimpansee!’ roept hij hard en ik trap vol op de rem. Vanuit de boomtoppen kijkt een familie mensapen ons net zo nieuwsgierig aan als wij hen. Nog lang niet naar huis.

 

It’s raining, and it sounds like the world is coming to an end. Like the whole village is burning down, and all the logs from the neighbouring terrain are rolling our way. In the Netherlands I love the rain, here I cannot sleep from it. I’m lying under my bednet and think about where I am. What I’m doing. All the things I can do now. Doing ward rounds in French and Lingala. Operating a strangulated hernia all by myself. Assisting labor of twins and making sure she doesn’t bleed to death. Seeing when a child is so sick it might not see the next sunrise. Accepting someone arrived too late to be helped. Starting a campaign on family planning. Being interviewed on television on monkeypox. In French.

Every night I dream about the Netherlands, but I wake up smiling every day. Of course it’s not always fun to be here, especially when my laptop comes back still broken after spending 3 weeks and 100 euros in Brazzaville, when a woman suffering from AIDS leaves our hospital to be ripped off in the next village, and when the government spends money on private jets and airports that nobody uses but not on free HIV medication.

“Life is not complicated, people make it complicated” Independant tells me. He is an autochtone social worker and translator for project Bwanga. People here are wise, but take wrong decisions. On our way back from the village of Mbandza, driving 120 km/h, he yells ‘Chimpansee!’ and I hit the brakes. From the treetops a family of apes looks as curious at us as we look at them.  I never want to leave.